دوراهی آتش نشانی شیر گازی یکی از تجهیزات ضروری در سیستم‌های اطفا حریق مبتنی بر گاز است که نقش حیاتی در افزایش ایمنی و سرعت عمل نیروهای آتش‌نشانی دارد. انتخاب صحیح، نصب اصولی و نگهداری مستمر این تجهیز می‌تواند تضمین‌کننده عملکرد بهینه سیستم در شرایط اضطراری باشد.
جدید ترین محصول تولیدی شرکت EPS (اطفاء پارس صنعت) همین دوراهی شیر گازی می باشد که از روی مدل پوک مهندسی معکوس و طراحی و ساخته شده است.
دوراهی آتش نشانی چیست؟
دوراهی (Siamese connection) یک اتصال ورودی یا رابط است که اجازه می‌دهد منابع خارجی مانند پمپ آتش‌نشانی یا تانکرهای آبرسان به شبکه لوله‌کشی سیستم اطفا حریق متصل شوند. معمولاً دارای دو ورودی و یک خروجی است که فشار ورودی از هر دو سمت را به صورت همزمان دریافت کرده و به شبکه انتقال می‌دهد.
شیر گازی چیست؟
شیر گازی نوعی ولو (Valve) است که برای باز و بسته کردن، کنترل یا قطع جریان گاز در خطوط لوله استفاده می‌شود. این نوع شیرها در سیستم‌های اطفا حریق به کار می‌روند تا جریان حریق اطفا را کنترل کنند.
ترکیب دوراهی با شیر گازی
دوراهی آتش‌نشانی پوک ترکیبی از یک اتصال دوراهی و شیر گازی است که برای تأمین گاز یا سیال از منابع خارجی و کنترل دقیق ورود آن به سیستم استفاده می‌شود. در سیستم‌های اطفا حریق گازی، این تجهیز امکان تزریق ایمن گاز خاموش‌کننده را به خطوط لوله ثابت ساختمان یا تأسیسات فراهم می‌کند.
ساختار و اجزای اصلی
- بدنه دوراهی: معمولاً از چدن داکتیل، فولاد ضدزنگ یا آلومینیوم ساخته می‌شود و دارای دو ورودی با رزوه یا کوپلینگ و یک خروجی است.
- شیرهای گازی: بر روی ورودی‌های دوراهی نصب می‌شوند و امکان کنترل جریان هر مسیر ورودی را فراهم می‌کنند.
- چک ولو (Check Valve): جلوگیری از برگشت جریان به منابع تأمین.
- اتصالات فلنجی یا رزوه‌ای: برای اتصال آسان به لوله‌کشی موجود.
- درپوش و زنجیر محافظ: محافظت از ورودی‌ها در برابر گرد و غبار یا آسیب فیزیکی.
عملکرد دوراهی آتش‌نشانی پوک
- تأمین گاز اضطراری: در زمان حریق، تیم آتش‌نشانی می‌تواند گاز خاموش‌کننده را از مخزن خود به شبکه ساختمان تزریق کند.
- تقویت فشار سیستم داخلی: اگر فشار گاز درون سیستم کافی نباشد، از طریق این تجهیز تقویت می‌شود.
- کنترل ایمن جریان: با استفاده از شیرهای گازی، ورود گاز به صورت تدریجی و ایمن مدیریت می‌شود.
- ممانعت از برگشت جریان: چک ولوها از بازگشت گاز به سمت منبع خارجی جلوگیری می‌کنند.
انواع دوراهی آتش‌نشانی پوک
- دو ورودی با دو شیر مستقل: برای کنترل مجزا هر مسیر.
- دو ورودی با یک شیر مرکزی: کنترل کلی ورودی.
- مدل‌های چرخشی یا اهرمی: تسهیل باز و بسته‌کردن سریع.
- نسخه ضدزنگ (Stainless): برای محیط‌های خورنده مانند سواحل یا صنایع شیمیایی.
استانداردهای بین‌المللی مرتبط
- UL Listed و FM Approved (استانداردهای کیفیت و ایمنی)
کاربردهای اصلی
- ساختمان‌های بلندمرتبه
- انبارهای مواد قابل اشتعال
- کارخانه‌های پتروشیمی و پالایشگاه‌ها
- دیتاسنترها و اتاق‌های سرور
- مراکز درمانی و بیمارستان‌ها
مزایای استفاده از دوراهی آتش نشانی پوک
- افزایش ایمنی شبکه اطفا
- قابلیت تزریق گاز از چند منبع همزمان
- نصب و نگهداری ساده
- مقاومت بالا در برابر فشار و خوردگی
- کاهش زمان واکنش آتش‌نشان‌ها
نکات مهم در انتخاب و نصب
- انتخاب جنس مناسب: مطابق با مایع
- تناسب سایز ورودی و خروجی: همخوانی با شبکه لوله‌کشی.
- رعایت استانداردهای ملی و بین‌المللی
- نصب در محل قابل دسترس و علامت‌گذاری‌شده
تعمیر و نگهداری
- بازرسی دوره‌ای: اطمینان از سالم بودن شیرها و چک ولوها.
- تمیزکاری اتصالات: جلوگیری از ورود گرد و غبار به سیستم.
- تعویض قطعات فرسوده: مانند درپوش، واشر و شیر.
سوالات متداول (FAQ)
آیا می‌توان از دوراهی آتش‌نشانی شیر گازی در سیستم‌های آبی استفاده کرد؟
بله، این تجهیز مخصوص سیستم‌های آتش نشانی طراحی شده است و باید متناسب با نوع سیال انتخاب شود.
بهترین جنس برای دوراهی شیر گازی چیست؟
فولاد ضدزنگ و آلومینیوم برای مقاومت در برابر خوردگی و فشار بالا مناسب‌ترین گزینه‌ها هستند.
چند وقت یکبار باید این تجهیز بازرسی شود؟
طبق استاندارد NFPA، حداقل سالی یکبار باید بازرسی و تست عملکرد انجام شود.